مهارت مدیریت خشم

این مهارت جزئی از مهارت مقابله با هیجان است. خشم واکنش طبیعی ارگانیسم نسبت به شرایطی است که فرد را دچار ناکامی کرده است. خشم می­تواند به صورت ضعیف یا شدید در فرد نمایان شود. برخی از علائم و نشانه­های بروز خشم در فردی که دچار عصبانیت شده است به صورت افزایش ضربان قلب، افزایش فشار خون، گشاد شدن مردمک چشم و ….. ظاهر می­شود. هر کس برای کنترل خشم باید قادر به شناسایی زود هنگام علائم خشم خود باشد. شیوه­های مختلفی برای کنترل خشم معرفی شده است که عبارتند از: ایجاد تغییر در محیط، ترک موقعیت، مقابله با

افکار منفی، آرام سازی، حل مشکل و ابراز خشم به شیوه سازگارانه(موتابی و فتی. ب، ۱۳۸۵: ۲۱).

یادگیری مهارت کنترل خشم، به توانایی نحوه مدیریت و اداره هیجانات شدید به ویژه خشم اشاره دارد. می­دانیم که خشم و عصبانیت را نمی­توان از زندگی حذف کرد ولی می­توان آن­ها را کنترل کرد. به عبارت دیگر ما حق داریم گاهی عصبانی شویم ولی حق نداریم رفتارهای پرخاشگرانه داشته باشیم. با یادگیری این مهارت می­آموزیم که چگونه به شیوه عملی عصبانیت خود را کاهش داده و جلوی رفتارهای پرخاشگرانه خود را بگیریم. به بیان دیگر یاد می­گیریم که به علائم اولیه ایجاد خشم در خود حساس شده و به محض بروز، آن­ها را تشخیص داده و پیش از شدت پیدا کردن به کنترل آن­ها بپردازیم(فلاح زاده، ۱۳۸۸).

مهارت مقابله با استرس

فشارهای روانی یا استرس در زندگی روزانه بسیارند، اما اکثر اوقات به آن­ها توجه نمی­کنیم. فشار روانی موقعیت و وضعیت تهدید کننده یا حتی گاهی اوقات آسیب­رسان است. در حقیقت میزان حداقلی از تنش و فشارهای خفیف روانی برای پیشرفت در زندگی لازم است. از طرف دیگر اگر میزان این تنش و استرس درونی از حد معینی بگذرد، مانع از هر گونه تلاش می­شود. به علاوه، خستگی ذهنی و روانی زیادی را به ما تحمیل می­کند و ممکن است به اختلالاتی چون اضطراب و افسردگی منجر شود(اصلی نژاد و همکاران، ۱۳۸۷: ۸۱).

 مهارت رفتار جرأت­ورزانه(قاطعیت)

 مهارت قاطعیت یا توانایی«نه» گفتن، یکی­از مهارت­های زندگی است که باعث توانایی بهتر اداره وقت و زمان، افزایش اعتماد به نفس، افزایش توانایی تصمیم­­گیری و گسترش مهارت­های ارتباطی و پیشگیری از آسیب­های اجتماعی به ویژه اعتیاد می­شود(همان منبع).

۲-۱-۲-۴- انواع سبک های رفتاری

سه سبک اصلی در برقراری ارتباط وجود دارد. این سه سبک عبارتند از: منفعلانه، پرخاشگرانه و جرأت­مندانه(موتابی و عطوفی، ۱۳۸۵: ۸).

رفتار منفعلانه، ویژگی­ها، هدف و علل آن

در این سبک ارتباط، فرد با عذرخواهی افراطی و کوچک انگاری خود تمامی افکار، احساس­ها و حقوق شخصی خود را به نفع طرف مقابل نادیده می­گیرد(همان منبع). اشخاصی که این سبک خاضعانه را دارند اشخاصی مردد، در ظاهر آرام و در واقع بیقرارند که از مسائل فرار می­کنند و بدون توجه به احساسات خود با دیگران موافقت می­ورزند. آن­ها اهل ابراز عقیده نیستند، خود را دست­کم می­گیرند، اعتماد به نفس ندارند و برای به دست آوردن دل دیگران، خود را به رنج و زحمت می­اندازند. در این سبک هدف فرد آن است که به هر قیمتی که شده دیگران را خشنود سازد و از بروز هر گونه تعارضی جلوگیری کند(فیروز بخت و بیگی، ۱۳۸۴ به نقل از محبی، ۱۳۸۸). دلایل چندی وجود دارد که بروز رفتارهای غیرقاطعانه را در افراد سبب می­گردند. بسیاری از مردم قاطعیت را با رفتارهای پرخاشگرانه اشتباه می­گیرند که ممکن است به دلیل رفتارهای فرهنگی خاصی باشد. در این حالت فرد رفتارهای قاطعانه خود را مخرب به حساب آورده و سعی در کنترل و عدم ابراز آن­ها می­نماید. در مواردی دیگر افراد، عدم قاطعیت را با رفتارهای مؤدبانه اشتباه کرده و تصور می­نمایند در صورتی که قاطعانه برخورد نمایند نوعی گستاخی و رفتاری غیر مؤدبانه محسوب می­گردد. بعضی مواقع فرد حقوق شخصی خود را نشناخته و به صورتی غیر قاطع رفتار می­نماید. مهم­ترین علت عدم بروز رفتارهای قاطعانه را نداشتن مهارت کافی جهت ابراز تصمیم­گیری­ها و حل مشکلات می­دانند. این ترس­ها بروز رفتارهای قاطعانه را محدود ساخته و باعث کاهش اعتماد به نفس و قدرت ابتکار فرد می­گردد. الگوی رفتاری فوق، باعث عملکرد ناقص حرفه­ای آن­ها گردیده و عدم رضایت بیشتری را به دنبال دارد(محبی و همکاران، ۱۳۸۸).

 متن فوق تکه ای از این پایان نامه بود

برای دیدن جزئیات بیشتر ، خرید و دانلود آنی فایل متن کامل می توانید به لینک زیر مراجعه نمایید:

متن کامل